Në vitin 2016, në Maqedoninë e Veriut hyri në fuqi ligji për kontrollin e drogave narkotike, ku lejohej kultivimi i kanabisit për qëllime mjekësore, por ndërkohë ligji lejoi vetëm eksportin e vajit të kanabisit.
Nga 67 kompani që u licencuan për të bërë përpunimin e ekstraktit (vajit) të kanabisit, një pjesë e madhe e të cilave ishin nga Shqipëria, vetëm 5 prej tyre mbijetuan, dhe vetëm njëra nga to eksporton ekstraktin.
Eksperti i ekonomisë nga Maqedonia e Veriut, Abil Baush, tha se, “nga një sektor që do sillte 100 milionë euro të ardhura në buxhet me qindra të punësuar, përfunduam me 2 milionë euro shitje të vajit kanabis në vit dhe me shumë pak të punësuar në këtë sektor”.
Kompanitë që mbollën, i kanë depot të mbushura me lulet e kanabisit, pasi me ligj, ato duhen të eksportojnë vetëm vaj. Investimet për laboratorin e vajit kërkojnë më shumë se 5 milionë euro dhe vetëm një nga 60 kompanitë që e morën licencën arriti të prodhojë vaj sipas kërkesave të ligjit”.
Burime të tjera nga Maqedonia e Veriut, pohuan se shumë prej kompanive që prodhuan kanabis në mënyrë të ligjshme e shitën në tregun e zi, në mënyrë që të mbulonin shpenzimet e kultivimit. Shembulli më i afërt tregon se, kultivimi i kanabisit për qëllime mjekësore në vende ku lulëzon tregu i zi e ka të vështirë mbijetesën. Në të njëjtën situatë janë edhe bizneset e licencuara në vende të tjera.
Një analizë e Cato Institute në SHBA gjeti se numri i përdoruesve të kanabisit në moshat e reja ishte rritur me 22% pas legalizimit, ndërkohë që çmimet në pikat e shitjes nuk ishin ulur në mënyrë të dukshme. Ndërkohë që shumë shtete nuk morën të ardhurat e pritshme nga taksat, pasi ende në shumë prej tyre nuk lejohet shitja me pakicë në mënyrë që të vilet akciza.
Vendet që kanë lejuar kultivimin e kanabisit për qëllime mjekësore po përballen me problematika të paparashikuara. Në Kaliforni, për shembull, në vitin, Departamenti i Kontrollit të Kanabisit vërejti se kishte rritje të kriminalitetit që kishte lidhje me njësitë e ligjshme./ Monitor
