Nga Noah Browning, Simon Jessop dhe Balazs Koranyi
Mundësia që Shtetet e Bashkuara mund të ndalojnë importet e naftës ruse ka shkaktuar një rritje të naftës së papërpunuar Brent në pothuajse 140 dollarë për fuçi, niveli i saj më i lartë që nga viti 2008, raporton Reuters.
Rusia është eksportuesi kryesor në botë i naftës së papërpunuar dhe produkteve të naftës së bashku, me rreth 7 milionë fuçi në ditë (bpd ) ose 7% të furnizimit global. Një ndalim i tillë do të ishte i paprecedentë, duke rritur çmimet tashmë të larta dhe duke rrezikuar goditje inflacioniste.
Këtu janë disa nga pasojat e mundshme të një ndalimi:
Cmime rekord
Qeveritë perëndimore nuk e kanë sanksionuar drejtpërdrejt sektorin energjetik të Rusisë, por disa klientë tashmë po i shmangen naftës së saj për të shmangur përfshirjen në telashe ligjore më vonë.
JP Morgan parashikon se nafta mund të arrijë një rekord prej 185 dollarë për fuçi deri në fund të 2022, nëse ndërprerja e eksporteve ruse zgjat kaq gjatë, megjithëse së bashku me shumicën e analistëve të anketuar nga Reuters, banka pret një çmim mesatar vjetor nën 100 dollarë.
Herën e fundit që çmimet e naftës ishin mbi 100 dollarë ishte në vitin 2014 dhe nivelet e arritura të hënën nuk ishin shumë larg një maksimumi prej më shumë se 147 dollarësh, i cili u vendos në korrik 2008. Kjo është një prirje e kundert nga dy vjet më parë, kur një rënie e kërkesës e nxitur nga koronavirusi solli qw një fuçi naftë e papërpunuar e Teksasit Perëndimor te shitej nën 0 dollarë pasi shitësit duhej të paguanin për ta hequr qafe atë.
“Një luftë e zgjatur që shkakton ndërprerje të gjerë në furnizimet e mallrave mund të bëjë që Brent të lëvizë mbi 150 dollarë për fuçi,” tha Giovanni Staunovo, analist i mallrave në UBS.
Shok inflacionar
Me çmimet e gazit natyror që arrijnë nivelet më të larta të të gjitha kohërave, rritja e kostove të energjisë pritet të shtyjë inflacionin mbi 7% në të dy anët e Atlantikut në muajt e ardhshëm dhe të ushqejë thellë fuqinë blerëse të familjeve.
Si rregull, çdo rritje prej 10% e çmimit të naftës në terma euro rrit inflacionin e eurozonës me 0.1 deri në 0.2 pikë përqindjeje. Që nga 1 janari, nafta e papërpunuar Brent është rritur rreth 80% në euro. Në SHBA, çdo rritje prej 10 dollarësh për fuçi në çmimin e naftës rrit inflacionin me 0.2 pikë përqindjeje.
Përveç të qenit një furnizues kryesor i naftës dhe gazit, Rusia është gjithashtu eksportuesi më i madh në botë i drithërave dhe plehrave dhe një prodhuesi kryesor i paladiumit, nikelit, qymyrit dhe çelikut. Përpjekja për të përjashtuar ekonominë e saj nga sistemi tregtar do të godasë një gamë të gjerë industrish dhe do të shtojë frikën globale të sigurisë ushqimore.
Goditet rimekembja
Një ndalim i naftës ruse do të ngadalësonte më tej rimëkëmbjen globale të sapolindur nga pandemia e koronavirusit.
Llogaritjet paraprake nga Banka Qendrore Evropiane (BQE) sugjerojnë se lufta mund të ulë rritjen e zonës së euros me 0.3 deri në 0.4 pikë përqindje këtë vit në një skenar bazë dhe 1 pikë përqindje në rast të një goditjeje të rëndë.
Në muajt e ardhshëm, ekziston një rrezik i lartë i stagflacionit ose rritjes së vogël ose minimale të shoqëruar me inflacion të lartë. Megjithatë, më tej, rritja e eurozonës ka të ngjarë të mbetet e fortë, edhe nëse çmimet e mallrave rezultojnë të zvarriten.
Në SHBA, Fed vlerëson se çdo rritje prej 10 dollarësh për fuçi në çmimet e naftës ul rritjen me 0.1 pikë përqindjeje, megjithëse parashikuesit privatë shohin një ndikim më të madh.
Në Rusi, dëmi ka të ngjarë të jetë i madh dhe i menjëhershëm. JPMorgan vlerëson se ekonomia e saj do të tkurret me 12.5% nga kulmi në fund.
Ndikimi i bankes qendrore
Për Rezervën Federale të SHBA-së, ndikimi inflacionist tashmë ka rezultuar shumë i madh dhe drejtuesi i saj Jerome Powell ka thënë se normat e interesit duhet të rriten këtë muaj, duke grumbulluar presion mbi huamarrësit.
Për BQE-në, urgjenca e veprimit të politikave është më pak e mprehtë pasi tregu i punës ende gëzon kapacitet të lirë dhe ka pak inflacion të rritur në vend.
“Askush nuk mund të presë seriozisht që BQE të fillojë normalizimin e politikës monetare në një moment kaq të lartë pasigurie,” tha ekonomisti i ING Carsten Brzeski.
Zevendesuesit?
Me kërkesën për lëndë djegëse fosile që po ripërtërihet nga pandemia, por oferta në mbarë botën është ende e ngushtë, politikëbërësit do të jenë nën presion për të rritur furnizimin pavarësisht premtimeve për të mbështetur energjinë e gjelbër.
“Do të ketë një tërheqje të iniciativave të gjelbra në afat të shkurtër në një përpjekje për të rikthyer tkurrjen që kemi parë në furnizimet e karburanteve fosile,” tha Susannah Streeter, analiste e lartë e investimeve dhe tregjeve në Hargreaves Lansdown.
Bisedimet për të çliruar Iranin nga sanksionet ndërkombëtare janë në faza të avancuara dhe çmimet e larta të naftës kanw sjellw investimet në shist argjilor amerikan, por furnizimi mund të mos vendoset mjaft shpejt sa për të zëvendësuar prodhimin rus.
“Ndikimet e mundshme të ofertës janë aq të mëdha sa nuk ka një mënyrë të shpejtë për të zëvendësuar në afat të mesëm, që do të thotë se i vetmi zbutës do të jetë inflacioni i çmimeve të këtyre inputeve dhe produkteve që varen prej tyre,” tha Alex Collins, analist i lartë i korporatës. në BlueBay Asset Management.
Perspektiva
Bllokimi ruso-perëndimor mund të forcojë marrëdhëniet e Moskës me Pekinin, por infrastruktura energjetike midis dy vendeve është e pakët.
“Edhe pse Pivot i Rusisë në Lindje ka përshpejtuar bashkëpunimin e gazit me Kinën nëpërmjet infrastrukturës së gazit … të gjitha këto zhvillime janë ende në fillimet e tyre në krahasim me tregjet e pjekura në Evropë”, tha Kaho Yu, analisti kryesor i Azisë në konsulencën e rrezikut Verisk Maplecroft.
Energjitë e rinovueshme mund të marrin një nxitje në periudhën afatmesme dhe afatgjatë pasi vendet kërkojnë të heqin dorë nga energjia ruse.
“Ne duhet të marrim subvencionet që i kushtojmë tani gazit natyror, qymyrit dhe naftës dhe t’i vendosim në prodhimin e energjisë së rinovueshme, lëvizshmërinë elektrike dhe infrastrukturën e karikimit të EV, pompat e nxehtësisë, përmirësimet e efikasitetit të ndërtesave,” tha Wolfgang Ketter, profesor në Shkollën e Roterdamit. Menaxhim në Universitetin Erasmus në Holandë.
“Çdo gjë që do të çojë në sigurinë afatgjatë të energjisë duke reduktuar varësinë nga karburantet fosile.” Pergaditi per droni.al M.D
