Frika ёshtё mjeti
Kryeministri i Shqipёrisё Edi Rama shihej si fanar shprese. Tanshmё ai ёshtё duke luftuar egёrsisht pёr tu rizgjedhur.
Kohët e fundit pёrdori një foto të një politikani opozitar duke e publikuar atё në TV. Një foto nё njё situatё tё pafavorshme ku tregohej Grida Duma me gojën hapur përpara mikrofonit. «Gridare, oh, oh, oh», imitoi atё Edi Rama kryeministri i Shqipërisë, duke iu referuar kuptimit nё gjuhën italiane tё fjalёs «Volare». Dhe bëri sikur nuk ishte i vetëdijshëm për gabimin e tij vulgar. Para zgjedhjeve të përgjithshme të cilat zhvillohen tё dielën e ardhshme, Rama me sa duket po pёrdor çdo mёnyrё për të siguruar rizgjedhjen e tij. Autoritarist, agresiv, i vetë-kёnqur e seksist, 56-vjeçari lufton për të ruajtur pushtetin.
Edi Rama dikur u shfaq nё përpjekjen pёr të luftuar nepotizmin dhe korrupsionin në Shqipëri, për të mbështetur mendimin e lirë dhe demokratik dhe për të krijuar një shoqëri më shoqërore, sepse ai ёshtё kryetari i Partisё Socialiste. Dikur i njohur si artist dhe sharmant, ai vazhdimisht i befasonte bashkëbiseduesit e tij politikë në Bashkimin Evropian. Njё shqiptar i tillё kurrё nuk ishte njohur. I biri i njё skulptori dhe njё mjeku studioi dhe dha mёsim nё Akademinё e Arteve në Tiranë, mё pas u zhvendos në Paris në mes të viteve 1990 dhe më vonë drejtoi Ministrinë e Kulturës të vendit të tij. Ai konsiderohej një njeri i lirisё dhe Perëndimor.
Në vitin 2000, Rama u zgjodh kryetar i Bashkisë së Tiranës dhe prej atëherë e nё vazhdim siguroi që grija dalluese e fasadave tё komunizmin nё kryeqytetin shqiptar të zёvendёsohej nga njё tonalitet shumёngjyrёsh. Ai gjithashtu shembi shumё ndёrtesa qё ishin ndёrtuar pa leje. Në 2004 ai madje iu dha çmimi i kryebashkiaku mё i mirё i botёs. Nëse do ta takonit Ramën për një intervistë, ai do tё vizantonte lule e dizenjo organike shumёngjyrёshe. Nnё bllokun e shënimeve. Një reformë gjyqësore, në të cilën gjyqtarët dhe prokurorët e korruptuar u hoqën nga zyrat e tyre, konsiderohet të jetë merita e madhe e mbretërimit të tij. Po çfarë ndodhi me Ramën?
Trashëgimia e diktatorit
Pas tetë viteve si kryetar i qeverisë, historia duket se përsëritet. Në vitin 2013, Rama donte të largonte nga drejtimi i vendit kryeministrin tё pushtetshmin Sali Berisha. Opozita tani dëshiron të bëjë diçka të ngjashme me Ramën. Shqipëria duket e mallkuar sepse çdo politikan i suksesshëm dukshëm zhvillohet në një despot arrogant brenda një kohe të shkurtër, sikurse diktatori stalinist Enver Hoxha që kërkonte gjithnjë rimishërimin në një formë më të butë.
Kjo, sepse Rama gjithashtu përdori frikën si mjeti më i rëndësishëm në politikë. Në Shqipëri, dikur me diktaturёn më tё egёr staliniste në Evropë, trauma e persekutimit brutal të atyre që mendojnë ndryshe, kujtesa e kontrollit total të shtetit deri në nivelin personal, është akoma prezentë në ndërgjegjen e shoqërisë. Ekziston frika se ajo mund tё rishfaqet në çdo kohë. Edhe pasi mё shumë se 30 vitesh nga përmbysja e diktaturës, shumë qytetarë nuk e kuptuan se kishin fituar tё drejtёn për liri. Në funksion të agresivitetit të diskursit politik, shumë shqiptarë po bien preh e një lloj pafufshmërie civike (qytetare).
Dikur ishte Sigurimi, aparati i tmerrshёm i sigurimit tё shtetit, që kryente terror, përgjime dhe burgosje tё dhjetëra mijëra shqiptarë. Sot, pak para zgjedhjeve të 25 Prillit, u bë e njohur se një bazë e të dhënave e krijuar nga Partia Socialiste Ramёs përmbante tё dhёna personale tё prejardhjeve familjare dhe statusin e punës të 910,000 votuesve në rajonin e Tiranës.
Burimi i kёtyre të dhënave besohet se mund tё jetё nga një faqe në internet e qeverisë që u përdor për herë të fundit për t’u dhënë qytetarëve akses gjatë karantinës. Ata gjithashtu japin informacione rreth asaj se kush ka votuar në të kaluarën dhe cilat janё aktualisht preferencat ndaj partive politike tё qytetarёve. Kjo ёshtё padyshim njё sistem i qartё patronazhi dhe kontrolli që të kujton periudhёn e regjimit komunistët. Kush duhet të ndihet atёhere i lirë?
Rama mbase ka qёnё gjithmonë vetëm një demokrat nё fasadё. Ai që pikturoi prirjen drejt të menduarit autoritar dhe kontrollin e qytetarëve me ngjyrat e ndezura të lirisë dhe demokracisë, ashtu siç bёri dikur fasadat e godinave në Tiranë. Edhe më shumë se paraardhësit e tij, kreu i qeverisë së Shqipërisë ka marrë kontrollin e mediave dhe industriv që janë të varura nga tenderat dhe prokurimet shtetërorë. Disa oligarkё marrin praktikisht të gjitha vendet e punës që gjenerohen – qoftë në menaxhimin e mbetjeve, sektorin e shëndetësisë apo në ndërtimin e rrugëve. e
Rama’s closest foreign policy partners today are tёo equally authoritarian leaders – Serbia’s President Aleksandar Vucic and Turkish President Tayyip Erdogan, ёho is providing Rama ёith a $ 90 million VIP plane. The Albanian socialist leader lives in a bunker-like modern villa on the outskirts of Tirana. Rama’s engaging smile has given ёay to that of a grim, vain pasha, former confidants state. But you knoё that from your predecessors in the country.
Krimi i organizuar
Partneriteti midis politikës, biznesit dhe krimit të organizuar është forcuar gjatë dhjetë viteve të fundit, sipas një raporti nga Transparency International nga viti 2020. Në vendin me 2.8 milion banorë, i cili ka parë rritje të vazhdueshme në vitet e fundit, ndaj dhe nuk ka njё ekonomi reale tё tregut. Rreth një e katërta e shqiptarëve jetojnë në kufirin e varfërisë.
Partnerët më të afërt të politikës së jashtme të Ramës sot janë dy liderë po aq autoritarë – Presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiç dhe Presidenti turk Tajip Erdogan, i cili po i siguron Ramës një avion VIP prej 90 milion dollarësh. Lideri socialist shqiptar jeton në një vilë moderne si një bunker në periferi të Tiranës. Buzëqeshja tërheqëse e Ramës i ka lënë vendin asaj të një pashai të zymtë, ish besues ndaj institutioneve shtetërore. Por ju e dini kёtё mё mirё nga paraardhësit tuaj në vend.
