Një analizë e më shumë se 17 milion njerëzve në Angli – studimi më i madh në llojin e tij, sipas autorëve të saj – ka zbuluar një faktor që mund te sjelle vdekjen e personave nga koronavirusi.
Analiza e botuar të Mërkurën në Nature, u bën jehonë raporteve nga vendet e tjera që identifikojnë me me rrezik per tu infektuar njerëz të moshuar, burra, pakica racore dhe etnike, dhe ata me kushte themelore shëndetësore.
Ekipi i Goldacre zbuloi se pacientët më të vjetër se 80 kishin të paktën 20 herë më shumë të ngjarë të vdisnin nga COVID-19 sesa ata në të 50-tat e tyre dhe qindra herë më shumë të ngjarë të vdisnin sesa ata nën moshën 40 vjeç.
“Kjo nënvizon shumë nga ato që ne dimë tashmë në lidhje me COVID-19”, tha Uchechi Mitchell, një ekspert i shëndetit publik në Universitetin e Illinois në Chikago, i cili nuk ishte i përfshirë në studim.
Për më tepër, burrat e prekur nga virusi kishin një gjasë më të lartë të vdisnin sesa gratë në të njëjtën moshë. Kushtet mjekësore të tilla si mbipesha, diabeti, astma e rëndë dhe imuniteti i kompromentuar ishin gjithashtu të lidhura me rezultate të dobëta, në përputhje me udhëzimet nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në Shtetet e Bashkuara. Dhe studiuesit vunë në dukje se shanset e një personi për të vdekur gjithashtu priren të lidheshin me faktorë socioekonomikë si varfërinë.
Të dhënat përafërsisht pasqyrojnë atë që është vërejtur në të gjithë botën dhe nuk janë domosdoshmërisht befasuese, tha Avonne Connor, një epidemiolog në Universitetin Johns Hopkins i cili nuk ishte i përfshirë në studim. Por, duke parë këto modele dalin në një grup të mrekullueshëm të të dhënave dhe “shton një shtresë tjetër për të përshkruar se kush është në rrezik” gjatë kësaj pandemie, tha Connor.
Veçanërisht imponuese ishin gjetjet e studimit mbi racën dhe përkatësinë etnike, tha Sharrelle Barber, një epidemiologe në Universitetin Drexel e cila nuk ishte e përfshirë në studim. Afërsisht 11% e pacientëve të ndjekur nga analiza e identifikuar si jo të bardhë. Studiuesit zbuluan se këta individë – veçanërisht njerëzit e zi dhe Azia e Jugut – kishin rrezik më të lartë të vdisnin nga COVID-19 sesa pacientët e bardhë.
Studiuesit minuan një mori të të dhënave të pa identifikuara që përfshinin shënime shëndetësore nga rreth 40% e popullsisë së Anglisë, të mbledhura nga Shërbimi Kombëtar i Shëndetit i Mbretërisë së Bashkuar. Nga 17,278,392 të rritur të ndjekur gjatë tre muajve, 10.926 raportohet se vdiqën nga komplikimet e lidhura me COVID-19 ose COVID-19.
“Një punë shumë e mëparshme është përqendruar te pacientët që janë të pranishëm në spital,” tha Dr. Ben Goldacre nga Universiteti i Oksfordit, një nga autorët e studimit. “Kjo është e dobishme dhe e rëndësishme, por ne kemi dashur të kemi një kuptim të qartë të rreziqeve qe shfaq nje person qe rri perdite ne spital”.
Kjo prirje vazhdoi edhe pasi Goldacre dhe kolegët e tij bënë rregullime statistikore për të llogaritur faktorë si mosha, seksi dhe kushtet mjekësore, duke sugjeruar që faktorë të tjerë po luajnë një rol kryesor.
Një numër në rritje i raporteve kanë treguar për pabarazitë e përhapura sociale dhe strukturore që po rëndojnë në mënyrë disproporcionale grupet e pakicave racore dhe etnike në të gjithë botën me efektet më të këqija të koronavirusit.
Disa ekspertë theksuan të metat në metodologjinë e studiuesve që e bënë të vështirë përcaktimin e rreziqeve të sakta me të cilat përballen anëtarët e grupeve të cenueshme të identifikuar në studim. Për shembull, disa gjendje mjekësore që mund të përkeqësojnë COVID-19, si sëmundja kronike e zemrës, janë më të përhapura tek njerëzit e Zi se sa njerëzit e bardhë.
Studiuesit hoqën variabla të tilla për t’u përqendruar vetëm në efektet e racës dhe etnisë. Por për shkak se individët e Zinj gjithashtu kanë më shumë të ngjarë të pësojnë stres dhe iu mohohet qasja në kujdesin mjekësor në shumë pjesë të botës. Pabarazia në normat e sëmundjeve të zemrës mund të ndikohet në vetvete nga racizmi, tha Usama Bilal, një epidemiolog në Universitetin Drexel i cili ishte duke mos u përfshirë në analizën e re.
Studimi gjithashtu nuk ishte vendosur për të treguar përfundimisht marrëdhëniet shkak-pasojë midis faktorëve të rrezikut dhe vdekjeve të COVID-19.
Pavarësisht nga të metat metodologjike të këtij studimi, ekspertët pajtohen që “shkaqet e pabarazive, qoftë në COVID-19 apo aspekte të tjera të shëndetit, janë të ndërlidhura në mënyrë të ndërlikuar me racizmin strukturor,” tha Mitchell.
Në Shtetet e Bashkuara, banorët Latino dhe Afrikano-Amerikanët kanë tre herë më shumë të ngjarë të infektohen nga koronavirusi si banorët e bardhë, dhe gati dy herë më shumë të ngjarë të vdesin.
Shumë nga këta individë punojnë si punonjës të linjës së përparme ose kanë për detyrë punë thelbësore brenda personave që i pengojnë ata të strehohen në vend në shtëpi. Disa jetojnë në familje shumë gjeneruese që mund të rrezikojnë distancimin fizik efektiv.
BURIMI: New York Times/DRONI.al/
