Kosto e borxhit publik për frymë në vitin 2018
Open Data Albania (ODA) po hulumton mbi treguesin e kostove te borxhit per fryme. Ky tregues perllogaritet si raport i shumes se interesave qe paguhen nga buxheti i shtetit per borxhin e marre i cili nuk eshte shlyer ende me popullsine e vendit ne vitin ushtrimor. Te dhenat per popullsine per vitin 2018 jane marre nga projeksionet e INSTAT.
ODA ka marre ne shqyrtim ecurine e ketij treguesi per periudhen 2010 – 2018. Kostot e borxhit per fryme perllogariten se do te jene ne fillim te 2018-s ne vleren 14 410 (katermbedhjete mije e katerqind e dhjete leke). Kosto e borxhit ne total sipas projektbuxhetit te 2018-s parashikohet te jete dyzet e nje pike pese miliard leke. Kjo eshte shume e interesave te borxhit te jashtem interesave te borxhit te brendshem dhe kontigjences se rritjes se borxhit. Sipas tabeles se treguesve fiskale te publikuar nga Ministria e Financave dhe Ekonomise kostot e borxhit ne 2018-n parashikohen te jene sa 2.5 per qind e Prodhimit te Brendshem Bruto. (Burimi Ministria e Financave INSTAT. Perpunimi dhe komentet ODA).
Per sa i perket kostove te borxhit per fryme per periudhen nga 2010 – 2018 treguesi shenoi vleren me te larte ne 2013-n kur perllogaritej te ishte 14 952 leke. Ne dy vitet qe do te vinin me pas kostot e borxhit per fryme do te pesonin renie. Per periudhen e marre ne shqyrtim viti 2016 pati nivelin me te ulet te ketij treguesi me 12 564 leke. (Burimi Ministria e Financave INSTAT. Perpunimi dhe komentet ODA). Ne 2018-n rritja e kostove te borxhit per fryme perllogaritet te jete 9.61 pike perqindje. Nje vit me pare kostot e borxhit per fryme u rriten me 4.64 pike perqindje. Kostot e borxhit per fryme jane nxitur kryesisht nga rritja e interesave te cilat jane dyfishuar ne krahasim me nje vit me pare. Nderkohe qeveria po synon qe te ule nivelin e stokut te borxhit ne 68.8 perqind te Prodhimit te Brendshem Bruto. Kosto e borxhit Popullsia dhe Kosto e Borxhit per fryme ne vitet 2010-2017 Burimi Ministria e Financave INSTAT Perpunimi dhe komentet ODA
Stoku i Borxhit Publik për Fryme në vitet 2010 – 2018
Open Data Albania po hulumton mbi ecurine e stokut te borxhit per fryme ne periudhen kohore 2010 – 2018. Borxhi per Fryme eshte nje tregues qe perllogaritet si raporti i borxhit total te marre nga qeveria me numrin e popullsise ne vitin ushtrimor. Te dhenat jane marre nga Ligjet per Buxhetet Vjetore te viteve nen analize dhe Ligje per miratimin e Buxheteve Faktike (buxhete te realizuara). Ndersa te dhenat mbi popullsine jane marre nga projeksione mbi demografine te Institutit te Statistikave INSTAT. Per vitin 2018 te dhenat jane te planifikimit sipas Ligjit per Buxhetin 2018 sapo miratuar ne Kuvend.
Nga te dhenat e publikuara nga Ministria e Finanaca dhe Ekonomise veme re se ky tregues ka ardhur ne rritje vit pas viti. Ne vlere absolute Borxhi per Fryme ne 2018-n perllogaritet te jete treqind e nentedhjete e pese mije e pesembedhjete leke (395015 leke). (Burimi Ministria e Financave dhe INSTAT. Perpunimi dhe komentet ODA). Borxhi per fryme stoku i borxhit dhe popullsia ne vitet 2010 – 2018. (Burimi Ministria e Financave dhe INSTAT. Perpunimi dhe komentet ODA). Vlera e borxhit per fryme eshte perllogaritur duke pjestuar stokun e borxhit ne 2018-n e cila sipas shifres se publikuar ne Projektligjin per Buxhetin 2018 eshte nje triliard e njeqind e tridhjete e shtate miliard leke (1 137 620 000 000 Leke).
Sipas te dhenave te Institutit te Statistikave numri i popullsise (projeksione bazuar ne te dhena te Census 2011) ne 2018-n do te jete dy milion e teteqind e shtatedhjete e nente mije nenteqind e dyzet e nje banore (2 879 941 banore). Ne vitin 2018 perqindja e rritjes se stokut te borxhit me baze vjetore eshte 3.13 per qind. Ne 2017 kjo rritje e stokut te borxhit ishte 2.29 per qind rreth nje pike perqind me pak se sa eshte projektuar per 2018-n. Ne trendin rrites ka hyre dhe ritmi i rritjes se borxhit per fryme ku shenon rritje me 3.23 per qind pas vitit te trete me ngadalesim te rritjes. Rritja me baze vjetore me e larte e borxhit ishte ne 2014-n ku stoku i borxhit ishte rritur me 104 per qind krahasuar me nje vit me pare. Burimi Ministria e Financave dhe INSTAT Perpunimi dhe komentet ODA Nje nder shkaqet kryesore per tu konsideruar ne perllogaritjet dhe parashikimet e borxhit ne vitet e fundit ka qene edhe zhvleresimi i monedhes europiane Euro perkundrejt valutes vendase. Stoku i borxhi perbehet nga borxhi i brendshem dhe borxhi i jashtem. Borxhi i jashtem paraqitet me renie edhe per shkak te mbicmimit te monedhes vendase ne raport me monedhen Euro. Ne rast se monedha euro do te forcohet serish ne tregun vendas te kembimit valutor do te kishim nje rritje te stokut te borxhit. Kursi I kembimit ALL/EUR. (Burimi Ministria e Financave dhe INSTAT. Perpunimi dhe komentet ODA).
